BÖLÜM

Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'i bütün yaratılmışlardan daha çok sevmek gerekir:

Hiç şüphe yok ki Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'i sevmek, îmândandır.Nitekim kulun, Rasûlullah -sallallahu aleyhi vesellem-'i kendi canından, babasından, evlâdından, âilesinden, malından ve bütün insanlardan daha çok sevmesi gerektiğine delil teşkil eden pekçok âyet ve hadis bulunmaktadır. Onu böyle sevmeyen kimse, er veya geç, kendisini Allah Teâlâ'nın azabına maruz bırakmaktadır. Bu âyet ve hadislerin bir kısmını, kısmen geniş bir şekilde size zikredeceğim: 

A) Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'i nefsimizden daha çok sevmemiz gerekir:

Ömer -Allah ondan râzı olsun- ona:

"Ey Allah'ın Rasûlü! Allah'a yemin ederim ki ben, seni nefsimden başka, her şeyden daha çok seviyorum," dedi.

Bunun üzerine Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu:

"Nefsim elinde olan Allah'a yemin ederim ki, beni kendi canından daha çok sevmedikçe olmaz (tam îmân etmiş olmazsın)."

Bunun üzerine Ömer -Allah ondan râzı olsun- ona:

"Allah'a yemin ederim ki şimdi seni nefsimden daha çok seviyorum." dedi.

Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- buyurdu ki:

"İşte şimdi oldu ey Ömer."[1]

Büyük âlim Aynî, Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'in:

 "Nefsim elinde olan Allah'a yemin ederim ki, beni kendi canından daha çok sevmedikçe olmaz." Sözünü: "Yani senin îmânın kâmil olmaz."[2] şeklinde açıklamaktadır.

Yine, Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'in:

"İşte şimdi oldu ey Ömer" Sözünü: "Yani şimdi îmânın kemâle erişti." [3] şeklinde açıklamaktadır.

Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'in:

"Nefsim elinde olan Allah`a yemin ederim ki"  sözünde dikkati çeken bir husus da onun yemin etmesidir. O yemin etmese bile her söylediği şeyde doğru olduğuna göre, ya yemin ederse durum nice olur? Çünkü yemin bilindiği gibi sözü pekiştirmeyi ifâde eder."[4]  

B) Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'i babamızdan  ve evlâdımızdan daha çok sevmemiz gerekir:

Yine, doğru sözlü ve doğruluğu Allah Teâlâ tarafından tasdik edilmiş olan, vahiyle konuşan Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- bu hadiste görüldüğü gibi, yemin etmiştir.

Acaba "anne" de "baba" lafzının kapsamına girer mi?

Hafız İbn-i Hacer -Allah ona merhamet etsin- bu soruya şöyle cevap vermiştir:

"Eğer "baba" lafzı ile çocuğu olan kastedilirse, bu söz anneyi de kapsar. Veya anne ve babadan birisinin adını anmakla yetinmiştir, denilir. Nitekim iki zıt şeyden birisini zikretmekle diğer şey de zikredilmiş sayılır. Bu durumda sözü edilen, örnek olmak üzere anılmış ve bütün değerli varlıklar kastedilmiş olur. Sanki: "Beni bütün değerli varlıklarından daha çok sevmedikçe..." demiş gibi olur."[6] 

C) Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'i eşimizden, malımızdan ve bütün insanlardan daha sevmemiz gerekir:

D) Yaratılmışlardan herhangi bir şeyi, Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'den daha çok  seven kimse azapla tehdit edilmiştir:

Allah Teâlâ, babalardan, evlatlardan, kardeşlerden, eşlerden ve aşiretten herhangi birisini veya mallardan, ticaretten ve meskenlerden herhangi bir şeyi kendisinden, elçisinden ve onun yolunda cihad etmekten daha çok seven kimseleri azap ile tehdit ederek şöyle buyurmuştur:

"(Ey Muhammed! Mü'minlere) de ki: Eğer babalarınız, evlâtlarınız, kardeşleriniz, eşleriniz, akrabalarınız, elinize geçirdiğiniz mallar, durgunluğa uğramasından korktuğunuz ticaret ve hoşunuza giden meskenler, size Allah'tan, elçisinden ve onun yolunda cihaddan daha sevimli ise (onları, Allah'tan, elçisinden ve onun yolunda cihaddan üstün tutuyorsanız), o halde Allah'ın emri (azabı) gelinceye kadar bekleyin. Allah fâsıklar topluluğuna (kendisine itaatten çıkan topluluğa) doğru yolu göstermez." [8]

Hâfız İbn-i Kesîr -Allah ona merhamet etsin- bu âyeti tefsir ederken şöyle demiştir:

"Yani eğer bu şeyler, size Allah'tan, elçisinden ve onun yolunda cihaddan daha sevimli ise, onun tarafından başınıza gelecek azabı ve ibretli cezâyı bekleyin demektir."[9]

Mücahid ve el-Hasan el-Basrî -Allah Teâlâ ikisine de merhamet etsin- Allah Teâlâ'nın:

"Allah'ın emri gelinceye kadar" buyruğunu:

"er veya geç onun azabını (bekleyin)"[10] diye açıklamışlardır.

Büyük âlim Zemahşerî, bu âyetin tefsirinde şöyle der:

"Bu âyet, oldukça şiddetlidir. Ondan daha şiddetli bir âyet göremezsin."[11]

İmam Kurtubî der ki:

"Bu âyet, Allah'ı ve elçisini sevmenin farz olduğuna delildir ve bu konuda hiçbir görüş ayrılığı yoktur. Ayrıca bu sevgi, her sevgiliden önce gelir."[12]

[1] Buhârî, Kitâbu'l-Eymân ven-Nuzûr", "Peygamber  -sallallahu aleyhi ve sellem- nasıl yemin ederdi bâbı" Hadis no: 6632, 11/523.

[2] Umdetu’l-Kârî, 23/169

[3] Umdetu’l-Kârî, 23/169

[4] Umdetu’l-Kârî, 1/143

[5] Buhârî, "Kitabu'l-Îmân","Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-'i sevmek, îmândandır bâbı". Hadis no: 14 , 1/59

[6] Fethu'l-Bârî, I/59

[7] Muslim, "Kitabu'l-Îmân", "Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'i eşinden, evlâdından, babasından ve bütün insanlardan daha çok sevmek gerekir ve bu şekilde sevmeyen kimsenin îmân etmemiş sayılacağı bâbı" Hadis no: 69, I/67; hadisi aynı şekilde Hafız Ebu Ya'lâ da Müsned'inde  rivâyet etmiştir. Hadis no: 3895, 7/8

[8] Tevbe Sûresi: 24

[9] er-Rufâî'nin Tefsir-i İbn-i Kesîr Muhtasarı, 2/324.

[10] Kurtubî Tefsiri, 8/ 95-96

[11] Keşşâf Tefsiri, 2/181

[12] Kurtubî Tefsiri, 8/95. Ayrıca bk. el-Cezâirî, Eyseru't-Tefâsîr, 2/177